Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài: Chiều sâu của truyện Lão Hạc - Trường THCS Đằng Lâm

Nội dung tài liệu: Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài: Chiều sâu của truyện Lão Hạc - Trường THCS Đằng Lâm

1. HOẠT ĐỘNG 1 KHỞI ĐỘNG
2. Ấn tượng của em sau khi học xong truyện ngắn “Lão Hạc” là gì? Nêu một số nhận xét của em về truyện ngắn này.
3. HOẠT ĐỘNG 2 HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
4. Chiều sâu của truyện Lão Hạc Văn Giá
5. I. ĐỌC –TÌM HIỂU CHUNG 1. Đọc
6. 2. Tìm hiểu chung Tác giả Tên đầy Vị trí, Tác phẩm Văn Giá đủ, năm phong cách chính sinh, quê quán VB “Chiều Xuất xứ, Luận đề Luận điểm sâu của thể loại, truyện Lão phương Hạc” thức biểu đạt chính
7. a. Tác giả Văn Giá - Tên đầy đủ là Ngô Văn Giá, sinh năm 1959, quê Tân Yên, Bắc Giang - Vị trí, phong cách: Ông là nhà giáo, nhà báo, nhà văn, nhà phê bình văn học tài hoa, tinh tế. - Các tác phẩm chính: Một khoảng trời văn học (tiểu luận, phê bình); Vũ Bằng - Bên trời thương nhớ (chuyên luận); Đời sống và đời viết (tiểu luận, phê bình, chân dung); ...
8. b. Văn bản “Chiều sâu của truyện Lão Hạc” Xuất xứ Thể loại Trích trong cuốn - Nghị luận văn Nhà văn và tác phẩm học. trong trường phổ thông do Văn Giá - Phương thức tuyển chọn và biên biểu đạt chính: soạn, NXB Giáo Nghị luận dục, năm 1997 (trang 67- 71)
9. Luận đề: Giá trị tiềm ẩn về tư tưởng và nghệ thuật của truyện Lão Hạc Cơ sở Nhan đề của văn bản: nghĩa của từ xác định “Chiều sâu” trong nhan đề hiểu là giá luận đề trị tiềm ẩn của tư tưởng và nghệ thuật. Luận điểm 1: Nhà văn đưa ra hoạt động Hệ giao tiếp trở thành đối tượng nhận thức thống và mô tả trực tiếp tính cách nhân vật. luận điểm Luận điểm 2: Thông qua nội dung của cuộc trò chuyện ấy, tác giả gián tiếp thể hiện một tình thế lựa chọn của Lão Hạc
10. II. KHÁM PHÁ VĂN BẢN 1. Bố cục và nội dung chính của văn bản
11. Bốn phần Bố cục Nội dung Phần (1) Giới thiệu vấn đề nghị luận và các luận điểm chính của VB. Phần (2), Phân tích, chứng minh làm rõ các luận điểm (3) thông qua hệ thống lí lẽ và bằng chứng để làm rõ luận đề. Phần (4) + Nêu phong cách nghệ thuật của Nam Cao (sự thống nhất trong khác biệt: nhiều tầng nghĩa chìm nổi khuất lấp sau vẻ ngoài giản dị). + Khẳng định nét đặc sắc của truyện Lão Hạc (tự nhiên, dung dị, hấp dẫn, mênh mông buồn).
12. a. Luận điểm 1
13. Luận điểm Lí lẽ Bằng chứng Nhà văn 1- Toàn bộ câu chuyện là do nhân + Lão Hạc nói với ông giáo về ý định đưa ra hoạt vật “tôi”- ông giáo – kể lại hai lần bán chó, tiền bòn vườn, lần hai sang động giao gặp gỡ của mình với với lão Hạc. kể chuyện bán chó, gửi vườn và tiền tiếp (câu + Chi tiết về điệu bộ, cử chỉ, giọng chuyện điệu, sự rề rà, vừa kể vừa nghĩ, vừa giữa ông nghe ngóng của lão Hạc, và thái độ, giáo và lão sự liên tưởng của ông giáo khi nghe. Hạc qua 2- Ngoài ra, còn hai lần khác nữa + Sự việc ông giáo trò chuyện với vợ hai lần gặp là lần trò chuyện của ông giáo với mình, rồi với Binh Tư. + Chi tiết gỡ) trở vợ ông và với Binh Tư để tạo tình hiểu lầm về lão Hạc cùng nỗi thất thành đối huống hiểu lầm để chân dung vọng đến hiểu lầm của ông giáo ở tượng nhận nhân vật hiện lên phong phú sắc cuối truyện. thức và mô nét và có bề sâu tâm tưởng. tả trực tiếp tính cách 3- Người kể chuyện thay đổi tạo + Chi tiết tác giả nhập vai nhân vật nhân vật ra nhiều điểm nhìn góp phần tạo lão Hạc lúc ngồi uống rượu cưng nên chân dung nhân vật lão Hạc nựng cậu Vàng để kể chuyện
14. Cách thức Các bằng chứng được trích dẫn gián tiếp trích dẫn và (từng cuộc trò chuyện) và được phân tích, phân tích bình luận sâu sắc để khẳng định thành công bằng chứng của nghệ thuật tự sự mà Nam Cao thể hiện. -> Luận điểm này được xác định dựa trên luận đề của VB, chỉ rõ nghệ thuật của truyện và nội dung tư tưởng của câu chuyện Mối quan thông qua việc khắc họa tính cách nhân vật hệ lão Hạc. Các lí lẽ sau đã giải thích, làm rõ cho luận điểm; bằng chứng để chứng minh cho lí lẽ.
15. a. Luận điểm 2
16. Luận điểm 2 Lí lẽ Bằng chứng Thông qua nội 1- Tình thế lựa chọn của lão Hạc Các chi tiết mảnh dung của cuộc (việc giải quyết cái sống và cái chết); vườn, tình cảnh của trò chuyện ấy, 2- Sự lựa chọn đau đớn nhưng không lão: vợ đã chết, con tác giả gián tiếp thể khác được của nhân vật lão Hạc; đi xa, bán chó, sự thể hiện một tình 3- Ý nghĩa của vấn đề với giá trị của nhờ cậy ông giáo, thế lựa chọn của truyện. cuộc trò chuyện với Lão Hạc ông giáo, ... Mối quan hệ Làm sáng tỏ luận đề: hướng tới làm sáng rõ giá trị tư với luận đề tưởng của tác phẩm: ca ngợi nhân cách cao thượng của con người ngay trong hoàn cảnh bi thảm (nỗ lực bảo toàn nhân cách) Cách thức lập Tác giả sử dụng cách lập luận phối hợp: Nêu tình thế của luận lão hạc sau đó phân tích, bình luận các bằng chứng tiêu biểu, cuối cùng nêu lên nhận xét đánh giá về ý nghĩa của vấn đề với giá trị của truyện.
17. BẢNG KIỂM ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM TRÌNH BÀY NỘI DUNG THẢO LUẬN CỦA CÁC NHÓM
18. 3. Yếu tố biểu cảm trong văn bản
19. - Sử dụng yếu tố biểu cảm (yếu tố bổ trợ) giúp VB giàu sức thuyết phục: tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa trí tuệ và cảm xúc - Ví dụ + “Chân dung nhân vật như móc vào tâm trí người đọc. Đây là một ưu thế của cây bút Nam Cao.”
20. + “Ở chỗ này, Nam Cao thật cao tay- ông đưa ra một hiểu lầm bất ngờ, để rồi cũng bằng cách bất ngờ nhất, ông “lật tẩy” sự việc, ông làm cho người đọc thỏa mãn trong sự hiểu biết trọn vẹn: lão Hạc vẹn nguyên trong sạch đến lúc chết! Giấu đến tận cùng số phận nhân vật, thỉnh thoảng hé mở vài cảnh huống gây sự hiểu lầm, cuối cùng giải tỏa sự hiểu lầm ấy là một thành công đặc sắc trong nghệ thuật tự sự của truyện này. Đây là một thủ pháp tự sự đã áp dụng một cách tinh tế, xử lí thật điệu nghệ và cũng thật hiện đại so với truyền thống”.