Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 3: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản

Nội dung tài liệu: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 3: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản

1. Tiết 3 Tính thống nhất về chủ đề của văn bản
2. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN 1. Tác giả nhớ lại những kỉ 1. -Tác giả nhớ lại những kỉ niệm niệm sâu sắc nào trong thời sâu sắc trong buổi tựu trường đầu thơ ấu của mình? Sự hồi tiên của mình. tưởng ấy gợi lên những ấn - Sự hồi tưởng ấy gợi lên những tượng gì trong lòng tác giả? kỉ niệm nao nức, bỡ ngỡ, khôn nguôi về con đường tới trường, 2. Nội dung trả lời các câu hỏi trường Mĩ Lí, lớp học, ông đốc, trên chính là chủ đề của văn thầy cô, bạn mới. bản Tôi đi học. Hãy phát biểu 2. Chủ đề của văn bản Tôi đi học chủ đề của văn bản này. là: Những kỉ niệm sâu sắc về buổi tựu trường đầu tiên của nhân vật 3. Từ các nhận thức trên, em tôi. hãy cho biết: Chủ đề của văn 3. Chủ đề của văn bản là đối tượng bản là gì? và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt.
3. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN 1. Văn bản Tôi đi học nói lên 1. Căn cứ vào đâu em những kỉ niệm của tác giả về biết văn bản Tôi đi học buổi tựu trường đầu tiên là nhờ nói lên những kỉ niệm căn cứ vào: của tác giả về buổi tựu - Nhan đề: Tôi đi học trường đầu tiên? - Nhiều câu nhắc đến kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời, như: + Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.
4. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN + Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng. + Hôm nay tôi đi học. + Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu thấy nặng.
5. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN 2. Văn bản Tôi đi học tập trung hồi 2. Văn bản Tôi đi học tập tưởng lại tâm trạng hồi hộp, cảm trung hồi tưởng lại tâm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” trạng hồi hộp, cảm giác bỡ trong buổi tựu trường đầu tiên. ngỡ của nhân vật “tôi” - Các từ ngữ: Nao nức, quên thế nào trong buổi tựu trường đầu được, tưng bừng, rộn rã, rụt rè, trang tiên. trọng, đứng đắn, âu yếm, non nớt, a) Hãy tìm các từ ngữ ngây thơ, ngập ngừng, thút thít chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” suốt cuộc đời.
6. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN b. Những từ ngữ, chi tiết: b) Tìm các từ ngữ, các - Con đường này tôi đã quen đi chi tiết nêu bật cảm lại lắm lần, lần này tự nhiên thấy giác mới lạ xen lẫn bỡ lạ. ngỡ của nhân vật - Cảnh vật chung quanh tôi đều “tôi” khi cùng mẹ đi thay đổi, hôm nay tôi đi học. đến trường, khi cùng - Cũng như tôi mấy cậu học trò các bạn đi vào lớp. bỡ ngỡ. - Cảm thấy mình chơ vơ
7. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN 3. Tính thống nhất về chủ đề của 3. Từ việc phân văn bản là sự thể hiện tập trung tích trên, hãy cho chủ đề đã xác định trong văn bản biết: ấy, không xa rời hay lạc sang chủ Thế nào là tính đề khác. Để bảo đảm tính thống thống nhất về chủ nhất đó, từ nhan đề đến các đề đề của văn bản? mục, nhiều câu văn trong văn bản đều thể hiện ý của chủ đề. Làm thế nào để bảo đảm tính thống nhất đó?
8. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN Ghi nhớ(sgk/12) - Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. - Văn bản có tính thông nhất về chủ đề khi chỉ biểu đạt chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. - Để viết hoặc hiểu một văn bản , cần xác định chủ đề được thể hiện ở nhan đề, đề mục, trong quan hệ giữa các phần của văn bản và các từ ngữ then chốt thường lặp đi lặp lại.
9. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNHBài tâpTHỐNG 1: Phân NHẤT tíchVỀ CHỦ tính ĐỀ thống CỦA VĂN nhất BẢN về chủ đề của III. LUYỆNv TẬPăn bản (Rừng cọ quê tôi) (SGKtr 13)? a. Đối tượng ( qua nhan đề : Rừng cọ quê tôi ) b. Các đoạn: 1. Giới thiệu rừng cọ(ở sông Thao có rừng cọ trập trùng ) 2. Tả cây cọ ( thân cọ .búp cọ ., lá cọ ) 3. Tác dụng của cây cọ( căn nhà núp rừng cọ trường khuất rừng cọ cọ xoè ô lợp kín đầu )
10. TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN II. TÍNHBài tâpTHỐNG 1: Phân NHẤT tíchVỀ CHỦ tính ĐỀ thống CỦA VĂN nhất BẢN về chủ đề của III. LUYỆNv TẬPăn bản (Rừng cọ quê tôi) (SGKtr 13)? 4. Tình cảm gắn bó với cây cọ: - Cha : làm chổi cọ Cuộc sống - Mẹ : đựng hạt trong móm cọ quê tôi gắn - Chị : đan nón cọ , với cây cọ - Chúng tôi : nhặt ăn hạt cọ các ý sắp xếp hợp lí không nên thay đổi *Chủ đề : Ca ngợi rừng cọ quê tôi va bày tỏ tình cảm yêu quý rừng cọ của quê hương mình.
11. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM Bài 2+3: Một bạn dự định viết một số ý sau cho bài văn chứng minh luận điểm : “ Văn chương làm cho tình yêu quê hương đất núơc trong ta thêm phong phú và sâu sắc “.Em hãy thảo luân nhóm và khoanh vào những ý nào em cho là lạc đề ? Văn chương làm cho những hiểu biết của ta về quê hương A đất nước thêm phong phú sâu sắc. B Văn chương lấy ngôn từ làm phương tiện biểu hiện. Văn chương làm ta thêm tự hào về vẻ đẹp của quê hương đất nước , C về truyền thống tôt đẹp của ông cha ta . D Văn chương giúp ta yêu cuộc sống , yêu cái đẹp. Văn chương nung nấu trong ta lòng căm thù bọn giặc cướp nước, bọn bán E nước và hun đúc ý chí quyết tâm hi sinh bảo vệ nền độc lập tự do của Tổ quốc .
12. Để phân tích dòng cảm xúc thiết tha , trong trẻo của nhân vật ‘’tôi ‘’BÀI trong TẬP văn bản TRẮC : Tôi đi NGHIỆM học , có bạn dự định triển khia một số ý sau . Tìm và khoanh vào ý lạc chủ đề nếu có Cứ mỗi độ thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưói nón mẹ A lần đầu tiên đến trường, lòng tôi lại náo nức, rộn rã, xốn xang . B Con đường đến trườngDiễn trở nên lạ.đạt chưa đúng, đủ. C Mẹ nắm tay dẫn đến trường D Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự. G Sân trường rộng, ngôi trường cao hơn. E Sợ hãi chơ vơ trong hàng người bướcDiễn vào lớp. đạt chưa đúng, đủ. H Ông đốc và thầy giáo trẻ trìu mến đón tiếp học trò .
13. Lựa chọn , điều chỉnh lại cho sát với yêu cầu đề tài ? A.Cứ mỗi độ thu về , mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưói nón mẹ lần đầu tiên đến trường , lòng tôi lại náo nức , rộn rã , xốn xang . B. Cảm thấy con đường thường di lại lắm lần tự nhiên cũng thấy lạ, nhiều cảnh vật thay đổi . C Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự. D. Cảm thấy ngôi trường qua lại nhiều lần cũng có biến đổi. E. Ông đốc và thầy giáo trẻ trìu mến đón tiếp học trò .
14. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ ➢ Ôn và nhớ nội dung bài học ➢ Hoàn thành bài tạp vào trong vở Bài tập. ➢ Chuẩn bị tiết 6: BỐ CỤC VĂN BẢN