Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 9, Văn bản: Tức nước vỡ bờ

Nội dung tài liệu: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 9, Văn bản: Tức nước vỡ bờ

1. KiÓm tra bµi cò 1. NhËn ®Þnh nµo sau ®©y nãi ®óng nhÊt vÒ néi dung ®o¹n trÝch: “Trong lßng mÑ ” cña Nguyªn Hång ? A– Chñ yÕu tr×nh bµy diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång. B – Chñ yÕu tr×nh bµy nçi ®au khæ cña mÑ bÐ Hång. C – Chñ yÕu tr×nh bµy t©m ®Þa ®éc ¸c cña ngêi c« . 2. Em hiÓu g× vÒ chó bÐ Hång qua ®o¹n trÝch “Trong lßng mÑ” A – Lµ mét chó bÐ chÞu nhiÒu nçi ®au mÊt m¸t. B – Lµ mét chó bÐ dÔ xóc ®éng, tinh tÕ vµ nh¹y c¶m. C – Lµ mét chó bÐ cã t×nh th¬ng yªu v« bê bÕn ®èi víi mÑ. D –C¶ A, B, C ®Òu ®óng.
2. Tiết 9 - Văn bản Tức nước vỡ bờ  (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) I.Đọc- giới thiệu chung: 1, Tác giả
3. Tác giả :Ngô Tất Tố Tên thật: Ngô Tất Tố Sinh năm: 1893 -Mất năm: 1954 Nơi sinh: Từ Sơn - Bắc Ninh (nay là huyện Đông Anh,ngoại thành Hà Nội) Bút danh: Lộc Hà, Phó Chi, Thục Điểu. Thể loại: tiểu thuyết, văn học dịch. Các tác phẩm: Tắt đèn (1939) ,Lều chõng (1939) Việc làng (1940) ,Lão Tử (1942) Mặc tử (1942), Trong rừng nho Văn học Việt Nam (1942) Hoàng Lê nhất thống chí Phiên chợ trung du Giải thưởng văn chương: Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật đợt I năm 1996.
4. Tiết 1 - Văn bản Tức nước vỡ bờ I.Đọc- giới thiệu chung:  1, Tác giả : Ngô Tất Tố (1893-1954 ) Nhaø vaên hieän thöïc xuaát saéc, chuyeân vieát veà noâng thoân tröôùc CM Thaùng taùm, 2. Tác phẩm -Trích “Taét ñeøn” ( 26 chương) Đoạn trích ở Chöông XVIII - PTBĐ: Töï söï, keát hôïp mieâu taû, bieåu caûm 3. Bố cục: 2 phần + P1: Töø ñaàu ñeán “ngon mieäng hay khoâng”:đCaûnh chò Daäu chaêm soùc choàng + P2: Coøn laïi: Caûnh chò Daäu ñoái maët vôùi boïn tay sai 4. Tóm tắt
5. Tóm tắt tác phẩm Mở đầu tác phẩm là không khí căng thẳng, ngột ngạt của làng Đông Xá trong những ngày sưu thuế. Cổng làng đóng lại, công việc cày bừa đình đốn, bọn Lý trưởng, trương tuần chửi bới, quát tháo om sòm; mấy tên cai lệ, lính cơ tay thước, roi song, dây thừng đi tróc người thiếu thuế. Tiếng trống, mõ, tù và inh ỏi, tiếng thét ,tiếng đánh đập, tiếng kêu khóc thảm thiết vang lên như trong một cuộc săn người. Gia đình chị Dậu thuộc loại "nhất nhì trong hạng cùng đinh" nên chị phải chạy vạy ngược xuôi để có tiền nộp suất sưu cho anh Dậu. Bọn nhà giàu chẳng những không cho chồng chị vay mượn mà còn nhiếc móc, đe doạ. Anh Dậu đang ốm cũng bị bọn tay sai xông đến đánh trói, lôi ra đình cùm kẹp. Chị đành phải rứt ruột đem cái Tí, đứa con gái đầu lòng lên bảy tuổi bán cho lão Nghị Quế bên thôn Đoài. Vợ chồng lão giàu có mà keo kiệt, tàn ác, đã lợi dụng tình cảnh khốn cùng của chị, mua cái Tí và cả một ổ chó mà chỉ trả hai đồng bạc! Cộng với mấy hào bán gánh khoai, chị tưởng vừa đủ nộp suất sưu và chồng sẽ được tha về; ngờ đâu, bọn lý dịch lại bắt chị phải nộp cả suất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái! Thật là cùng đường.
6. Giữa đình làng, tiếng kêu uất ức của chị vang lên thảm thiết. Đêm hôm ấy, người ta cõng anh Dậu rũ rượi như một xác chết ở ngoài đình về trả cho chị. Gọi mãi anh không tỉnh, chị vô cùng hoảng sợ, đau đớn. May sao, nhờ bà con xung quanh xúm đến cứu giúp, anh Dậu đã tỉnh lại. Một bà lão hàng xóm ái ngại cảnh nhà chị nhịn đói suốt từ hôm qua, mang đến cho chị bát gạo để nấu cháo. Sáng sớm hôm sau khi anh Dậu vừa cố ngồi dậy cầm bát cháo, chưa kịp đưa lên miệng thì tên cai lệ và gã đầy tớ lý trưởng lại xộc vào định trói anh mang đi. Van xin thiết tha cũng không được, chị Dậu đã liều mạng chống lại quyết liệt, đánh ngã cả hai tên tay sai vô lại. Chị bị bắt lên huyện. Lão quan phủ Tư Ân lợi dụng tình cảnh của chị, cho chị tiền và giở trò bỉ ổi. Chị đã kiên quyết cự tuyệt, giằng nắm bạc ném vào mặt hắn và du hắn ngã kềnh. Cuối cùng, để có tiền nộp thuế cho chồng, chị đành gửi con, nhận lời lên tỉnh đi ở vú. Chủ của chị là một quan phủ già, dâm đãng, trong một đêm "tắt đèn" đã mò vào buồng chị Chị Dậu gạt mạnh bàn tay của lão, vùng chạy ra ngoài sân, giữa lúc trời tối đen như mực "tối như cái tiền đồ của chị"
7. Tãm t¾t ®o¹n trÝch ChÞ DËu bng b¸t ch¸o ®Õn bªn chång “ThÇy em h·y cè ngåi dËy hóp Ýt ch¸o cho ®ì xãt ruét”. Anh DËu míi kÒ b¸t ch¸o ®Õn miÖng thì cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng Ëp ®Õn thóc su. ChÞ DËu tõ tèn van xin khÊt sè tiÒn su cßn thiÕu. Cai lÖ qu¸t m¾ng chÞ sa sả nhng chÞ vÉn cè chÞu nhÉn nhôc van xin. Cai lÖ kh«ng nghe lêi van xin cña chÞ DËu, h¾n ®¸nh chÞ vµ sÊn ®Õn trãi anh DËu. ChÞ DËu liÒu cù l¹i ®¸nh tªn cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng víi c¬n giËn kh«ng ngu«i “Thµ ngåi tï. đÓ cho chóng lµm tinh lµm téi m·i thÕ, t«i kh«ng chÞu ®îc ”
8. Anh Dậu bị bắt
9. Anh Dậu bị giam
10. Bà cụ hàng xóm cho bát gạo
11. Tiết 1 - Văn bản Tức nước vỡ bờ I.Đọc- giới thiệu chung :  II.Đọc- tìm văn bản: 1.Caûnh chò Daäu chaêm soùc choàng: - Quaït chaùo cho choùng nguoäi - Roùn reùn böng ñeán choã choàng naèm - Ngoài chôø xem choàng aên coù ngon mieäng khoâng => Ñaûm ñang, dòu daøng, yeâu thöông choàng con 2.Caûnh chò Daäu ñoái maët vôùi boïn tay sai
12. Tiết 1 - Văn bản Tức nước vỡ bờ II.Đọc- tìm văn bản:  2.Caûnh chò Daäu ñoái maët vôùi boïn tay sai * Cai lÖ * ChÞ DËu NhiÖm vô: Trãc n· su thuÕ. Tình cảnh: Thiếu sưu +SÇm sËp tiÕn vµo Gâ thÐt +Run run: “Nhµ ch¸u khÊt + Giäng hÇm hÌ giËt ph¾t c¸i thõng + Tha thiÕt: “Khèn n¹n l¹i” ch¹y lại chỗ anh DËu + X¸m mÆt: “Ch¸u van «ng ” + BÞch ChÞ DËu mÊy bÞch + LiÒu cù l¹i: “Chång t«i «ng” + NghiÕn răng: “Mµy bµ xem” +T¸t chÞ nhảy vµo anh DËu + Ng· nhµo miÖng nham nham thÐt + Tóm lÊy cæ Ên dói ra cöa +Tóm tãc l¼ng nhµo ra thÒm KÎ hèng h¸ch th« b¹o kh«ng cã nh©n * ñoái laäp,dieãn bieán taâm lí nhaát tÝnh quaùn. Thöông choàng,söùc maïnh X· héi phong kiÕn ®Çy rÉy bÊt c«ng, phaûn tµn ¸c v« nh©n ®¹o. khaùng tieàm taøng, mạnh mẽ. Tøc níc vì bê- Cã ¸p bøc cã ®Êu tranh.
13. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) ? Cách xưng hô của chị có gì thay đổi ? ? Hành động của chị là tự phát hay tự giác ? Xuất phát từ đâu mà chị có thể vùng lên chống trả lại cai lệ? ? Qua đó em có nhận xét gì về nhân vật chị Dậu? Hình ảnh của chị tiêu biểu cho tầng lớp nào?
14. TIẾT 9 :Văn bản TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố) Sơ đồ diễn biến tâm trạng của chị Dậu và cai Lệ Hùng hổ Dữ tợn Tơi tả ,thảm hại Phản kháng Chống trả bằng Nhẫn nhục bằng lời vũ lực
15. Tiết 1 - Văn bản Tức nước vỡ bờ I.Đọc- giới thiệu chung  II.Đọc- tìm văn bản: III.Tæng kÕt *NghÖ thuËt * Néi dung -Kh¾c häa nh©n vËt ®iÓn - V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c hinh, nghÖ thuËt t¬ng phản bÊt nh©n cña x· héi phong næi bËt tÝnh c¸ch nh©n vËt. kiÕn ®¬ng thêi. - VÎ ®Ñp t©m hån cña ngêi - Ngßi bót hiÖn thùc sinh phô n n«ng d©n, võa giµu ®éng ng«n ngữ ®èi tho¹i ®Æc tinh yªu th¬ng võa cã søc s¾c, chi tiÕt giµu kÞch tÝnh. sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ. Ghi nhớ: SGK/33
16. LuyÖn tËp *C©u 1: “T¾t ®Ìn” cña Ng« TÊt Tè ®îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo? A – TruyÖn C – TruyÖn võa BBng¾n - TiÓu thuyÕt D – Bót kÝ * C©u 2: NhËn ®Þnh nµo sau ®©y nãi ®óng nhÊt néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch: “Tøc níc vì bê” ? A – V¹ch trÇn bé mÆt tµn ¸c cña x· héi phong kiÕn ®¬ng thêi B – ChØ ra nçi cùc khæ cña ngêi n«ng d©n bÞ ¸p bøc. C – Cho thÊy vÎ ®Ñp t©m hån cña ngêi phô n÷ n«ng d©n: Võa giµu lßng yªu th¬ng võa cã søc sèng tiÒm tµng m¹nh mÏ . DD – KÕt hîp c¶ ba néi dung trªn.
17. * C©u 3: Theo em, nhËn ®Þnh nµo nãi ®óng nhÊt t tëng mµ nhµ v¨n muèn göi g¾m qua ®o¹n trÝch? A – N«ng d©n lµ líp ngêi cã søc m¹nh lín nhÊt, cã thÓ chiÕn th¾ng tÊt c¶. BB – Trong ®êi sèng cã mét quy luËt tÊt yÕu: Cã ¸p bøc lµ cã ®Êu tranh. C – Bän tay sai trong x· héi cò lµ nh÷ng kÎ tµn b¹o vµ bÊt nh©n D – Bän tay sai trong x· héi cò lµ nh÷ng kÎ tµn b¹o vµ bÊt nh©n
18. C¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o tíi dù giê m ¬n c¸c em ®· C¶ x©y dùng bµi