Giáo án Ngữ văn 8 (Kết nối tri thức) - Tiết 23, Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (Một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại) - Năm học 2023-2024

Nội dung tài liệu: Giáo án Ngữ văn 8 (Kết nối tri thức) - Tiết 23, Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (Một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại) - Năm học 2023-2024

1. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung Ngày dạy: 14/10/2023 Tiết 23: NÓI VÀ NGHE: TRÌNH BÀY Ý KIẾN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI (MỘT SẢN PHẨM VĂN HOÁ TRUYỀN THỐNG TRONG CUỘC SỐNG HIỆN TẠI) I. Mục tiêu: - Biết cách trình bày ý kiến về một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại. - Tích hợp nội dung bảo tồn di sản văn hóa của tỉnh Bắc Ninh: Trình bày giới thiệu di sản văn hóa đền Đô - Năng lực làm chủ được tình cảm, có hành vi ứng xử phù hợp trước vấn đề được trình bày trong bài nói; biết lắng nghe các ý kiến nhận xét, phản hồi từ phía người nghe; biết chú ý lắng nghe để nắm đầy đủ, chính xác các ý tưởng của người nói; tham gia trao đổi tích cực về vấn đề được trình bày - Ý thức tự giác, tích cực trong học tập. II. Thiết bị dạy học: 1. Giáo viên: KHBD; bảng phụ/máy tính, đề bài viết. 2. Học sinh: SGK, vở ghi, giấy KT, ôn bài tốt. III. Tiến trình dạy học: * Khởi động: Trò chơi: Ai là nhà thông thái? Luật chơi: GV sẽ chiếu slide lần lượt từng hình ảnh liên quan đến một sản phẩm văn hoá của các vùng miền của nước ta. HS quan sát tranh, giơ tay trả lời câu hỏi gắn với mỗi bức tranh. Hình 1 Hình 2 Câu hỏi: Đây là cảnh đẹp nào? Ở đâu? Câu hỏi: Đây là món ăn truyền thống nào, Đáp án: Cầu Vàng (Đà Nẵng) của địa phương nào? Đáp án: Bánh bột lọc (Huế) THCS Ninh Xá 1 Năm học 2023 - 2024
2. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung Hình 3 Hình 4 Câu hỏi: Đây là nghệ thuật truyền thống Câu hỏi: Đây là lễ hội nào ở nước ta? nào? Phổ biến chủ yếu ở đâu? Đáp án: Tết Trung thu Đáp án: Múa rối nước (Bắc Bộ) Hình 5 Hình 6 Câu hỏi: Đây là trang phục truyền thống Câu hỏi: Đây là nghệ thuật truyền thống nào của dân tộc ta? nào? Ở tỉnh nào nước ta? Đáp án: Áo dài Đáp án: Hát Dân ca quan họ ở Bắc Ninh - HS tham gia trò chơi tích cực. - GV động viên, khuyến khích. - GV dẫn vào bài mới: Đi suốt dọc dài từ Bắc vào Nam, mỗi nơi ta đặt chân đến đều có những di sản văn hoá riêng biệt làm nên đặc trưng văn hoá của từng vùng miền. Trong tiết nói nghe hôm nay, các em sẽ có cơ hội trình bày ý kiến về một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại Hoạt động của GV và HS Dự kiến sản phẩm HĐ 1: Chuẩn bị bài nói I. CHUẨN BỊ BÀI NÓI: Các em hãy quan sát vào SGK/53 và cho cô giáo 1. Xác định mục đích nói và biết: người nghe: H: Bài nói nhằm mục đích gì? - Mục đích nói: (Trình bày ý kiến về một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại nhằm giúp người nghe có quan niệm, ứng xử đúng đắn đối với di sản văn hoá của dân tộc). THCS Ninh Xá 2 Năm học 2023 - 2024
3. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung H: Người nghe là ai? - Người nghe: (Những người có nhu cầu tìm hiểu các giá trị văn hoá truyền thống). H: Để chuẩn bị nội dung nói em cần phải làm gì? 2. Chuẩn bị nội dung cho bài nói - HS trao đổi theo nhóm để trả lời câu hỏi, nắm và tập luyện: bắt kiến thức về các bước trình bày bài nói a. Chuẩn bị nội dung cho bài nói: - GV mời đại diện các nhóm trình bày kết quả - Lựa chọn một sản phẩm văn hoá thảo luận trước lớp, yêu cầu cả lớp lắng nghe, mà em yêu thích. nhận xét, bổ sung. + Sản phẩm văn hoá riêng của - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức. vùng, miền (danh lam thắng cảnh, trang phục dân tộc, lễ hội, món ăn truyền thống, ) + Sản phẩm văn hoá chung của đất nước (bánh chưng, phở, áo dài Việt Nam, ) - Cần tìm hiểu về nguồn gốc, đặc điểm, giá trị của sản phẩm văn hoá truyền thốn được lựa chọn trong cuộc sống hiện tại. - Tìm ý và lập dàn ý cho bài nói theo các phần: Mở đầu, Triển khai, Kết luận. - Lựa chọn một số từ ngữ then chốt phù hợp với vấn đề trình bày. b. Tập luyện: - HS tự soát lại phần đã chuẩn bị của bài nói. - HS tập nói trước nhóm/tổ. HĐ 2. Trình bày bài nói II. Trình bày bài nói: Như vậy là đã hết thời gian tập luyện, trước - Mở đầu: Giới thiệu tên sản phẩm khi đi vào trình bày bài nói, cô xin mời một bạn văn hóa truyền thống và nêu khái nhắc lại cho cô và các bạn nghe các yêu cầu cần quát ý kiến của em về sản phẩm đảm bảo khi trình bày bài nói cả phía người nói văn hóa đó trong cuộc sống hiện và người nghe nào? tại. - HS nhắc lại - Triển khai: - Như vậy, các em đã nắm rất chắc những yêu + Nêu ngắn gọn một số thông tin cầu khi trình bày bài nói, bây giờ chúng ta sẽ cơ bản về sản phẩm văn hóa truyền cùng nhau chuyển sang phần thống: nơi ra đời của sản phẩm, vị THCS Ninh Xá 3 Năm học 2023 - 2024
4. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung II. Trình bày bài nói trí của sản phẩm, ý nghĩa của sản Các em hãy nhận phiếu đánh giá nhận xét và phẩm, chú ý lắng nghe, kết hợp hoàn thiện phiếu đánh + Trình bày ý kiến nhận xét, đánh giá cho phần trình bày của nhóm bạn trên này giá về sản phẩm văn hóa truyền nhé. (GV phát phiếu) thống (của quê hương, đất nước). - Đại diện HS các nhóm lên trình bày trước lớp. Tùy theo đề tài và thời gian, có thể - Các nhóm HS khác lắng nghe, ghi chép, góp ý, chọn trình bày ý kiến về một vài dự kiến nội dung cần góp ý, trao đổi. khía cạnh: hiện trạng, giá trị, - GV quan sát, khuyến khích, hỗ trợ. hướng bảo tồn, phát triển, sản - Đại diện HS nhóm trình bày xong, đứng tại chỗ, phẩm văn hóa đó trong cuộc sống các nhóm khác có thể trao đổi, các thành viên hiện tại. Chú ý đưa ra các lí lẽ, trong nhóm vừa trình bày có thể giúp bạn giải bằng chứng làm cơ sở cho ý kiến đáp thắc mắc của đội bạn để thể hiện tinh thần của em. tập thể. + Sử dụng ngôn ngữ cơ thể (cử chỉ, GV: Tích hợp nội dung bảo tồn di sản văn hóa điệu bộ, nét mặt, ) và điều chỉnh của địa phương. ngữ điệu nói cho phù hợp. - Giao nhiệm vụ 2 em trình bày giới thiệu di Kết luận: Khẳng định ý nghĩa của sản văn hóa đền Đô sản phẩm văn hóa truyền thống đối với cuộc sống hiện tại. HĐ 3. Trao đổi về bài nói III. Trao đổi về bài nói: - GV hướng dẫn HS đánh giá bài nói/ phần trình bày của bạn theo phiếu trao đổi, đánh giá - Trao đổi về bài nói theo một số gợi ý sau: Người nghe: Trao đổi về bài nói với thái độ tôn - Người nghe: Trao đổi về bài nói trọng và tinh thần xây dựng: trên tinh thần xây dựng và tôn - Nêu câu hỏi về những điểm còn băn khoăn trọng; xung quanh các ý kiến được trình bày trong bài nói. - Bày tỏ sự đồng tình hoặc phản biện ý kiến của người nói về sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện tại. - Nhận xét, đánh giá về nội dung và cách trình bày bài nói. Người nói: Lắng nghe ý kiến của người nghe; - Người nói: lắng nghe, phản hồi tiếp thu và phản hồi với thái độ lịch sự, tinh thần những ý kiến trên tinh thần cầu thị. cầu thị: - Giải thich những vấn đề người nghe chưa hiểu rõ hoặc còn băn khoăn. THCS Ninh Xá 4 Năm học 2023 - 2024
5. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung - Trao đổi về những nhận xét, đánh giá em cho là chưa thỏa đáng. - Tự rút kinh nghiệm để hoàn thiện kĩ năng chuẩn bị và trình bày bài nói. - GV hướng dẫn HS trao đổi về bài nói, hoàn thiện phiếu đánh giá khi mỗi nhóm trình bày xong phần bài của mình. - HS hoàn thành phiếu đánh giá. - GV khảo sát kỹ năng nghe của các em bên dưới thông qua việc chọn ngẫu nhiên phiếu trao đổi đánh giá mà HS hoàn thiện bên dưới (chiếu máy chiếu vật thể) - GV nhận xét kĩ năng nghe của HS Bảng tự kiểm tra kĩ năng nói (Người Bảng tự kiểm tra kĩ năng nghe (Người nói): nghe): Nội dung tự kiểm tra kĩ Đạt/ Nội dung tự kiểm tra kĩ Đạt/ năng nói chưa đạt năng nghe chưa đạt - Rút kinh nghiệm về bài thuyết minh: - Kiểm tra kết quả nghe: Đã thuyết trình đầy đủ + Nội dung nghe và ghi chép các nội dung chuẩn bị lại đã chính xác chưa? trong dàn ý chưa? + Thu hoạch được những gì Cách thức thuyết trình, về nội dung và cách thức phong thái, giọng điệu, trình bày bài nói của bạn? ngôn ngữ có phù hợp - Rút kinh nghiệm về thái độ nghe: không? + Đã chú ý và tôn trọng Các phương tiện hỗ trợ người thuyết trình chưa? có hiệu quả như thế nào? + Có nêu được câu hỏi và Đã đưa ra được những tham gia ý kiến trong quá giải đáp hợp lí cho những trình thảo luận không? băn khoăn, thắc mắc của người nghe chưa? - Đánh giá chung: + Điều em hài lòng về bài thuyết trình của mình là gì? + Điều gì em mong muốn thay đổi trong bài thuyết trình đó? THCS Ninh Xá 5 Năm học 2023 - 2024
6. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung * Củng cố, hướng dẫn về nhà - Củng cố: Tự hoàn chỉnh, rút kinh nghiệm bài nói theo góp ý của thầy cô, bạn bè. - Hướng dẫn về nhà: + Xem lại những yêu cầu về kiểu bài: Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học để chuẩn bị tiết sau trả bài. + Đọc kĩ lại bài viết, đối chiếu từng tiêu chí với bài viết theo phiếu Bảng đánh giá hoạt động nói và nghe Tiêu chí Chưa tốt Tốt Xuất sắc Có lời chào ban đầu và giới thiệu Giới thiệu rõ vấn đề của bài nói Mở đầu Nêu khái quát được nội dung bài nói (bố cục, ý chính) Nêu ngắn gọn một số thông tin cơ bản về sản phẩm văn hóa truyền thống: nơi ra đời của sản phẩm, vị trí của sản phẩm, ý nghĩa của sản phẩm Trình bày ý kiến nhận xét, đánh Nội dung giá về sản phẩm văn hóa truyền chính thống (của quê hương, đất nước) Đưa ra các lí lẽ, bằng chứng làm cơ sở cho ý kiến của mình Việc sử dụng ngôn ngữ và các phương tiện phi ngôn ngữ, khả năng tương tác với người nghe đạt mức độ nào? Khẳng định được ý nghĩa của sản phẩm văn hóa đối với đời sống hiện tại Kết thúc Rút ra được bài học nhận thức, hành động Kỹ năng Diễn đạt rõ ràng, tự tin, đáp ứng trình bày yêu cầu bài nói THCS Ninh Xá 6 Năm học 2023 - 2024
7. KHBD Ngữ văn 8 Nguyễn Thị Kim Dung Cử chỉ tự nhiên, kết hợp sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ hỗ trợ bài nói Có phản hồi thỏa đáng những câu hỏi, ý kiến của người nghe THCS Ninh Xá 7 Năm học 2023 - 2024