Giáo án Ngữ văn 8 (Kết nối tri thức) - Tiết 23, Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (Một sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện đại) - Năm học 2023-2024

Nội dung tài liệu: Giáo án Ngữ văn 8 (Kết nối tri thức) - Tiết 23, Nói và nghe: Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (Một sản phẩm văn hóa truyền thống trong cuộc sống hiện đại) - Năm học 2023-2024

1. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu Ngày dạy: 11/10/2023 Tiết 23: NÓI VÀ NGHE TRÌNH BÀY Ý KIẾN VỀ MỘT VẤN ĐỀ XÃ HỘI (MỘT SẢN PHẨM VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG TRONG CUỘC SỐNG HIỆN ĐẠI) I. Mục tiêu 1. Kiến thức Biết cách trình bày ý kiến về một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại. Tích hợp nội dung bảo tồn di sản văn hóa của tỉnh Bắc Ninh. 2.Năng lực: Năng lực làm chủ được tình cảm, có hành vi ứng xử phù hợp trước vấn đề được trình bày trong bài nói; biết lắng nghe các ý kiến nhận xét, phản hồi từ phía người nghe; biết chú ý lắng nghe để nắm đầy đủ, chính xác các ý tưởng của người nói; tham gia trao đổi tích cực về vấn đề được trình bày 3. Phẩm chất: Ý thức tự giác, tích cực trong học tập. II. Thiết bị dạy học 1. Giáo viên - KHBD - Phiếu bài tập, trả lời câu hỏi; - Bảng phân công nhiệm vụ cho học sinh hoạt động trên lớp; - Video nói về tư duy phản biện. 2. Học sinh SHS, sản phẩm bài nói III. Tiến trình dạy học Hoạt động của GV và HS Dự kiến sản phẩm HĐ 1: Chuẩn bị bài nói I. Chuẩn bị bài nói. GV chuyển giao nhiệm vụ học tập - Lựa chọn một sản phẩm văn hóa mà - GV đặt câu hỏi: em yêu thích: có thể chọn một sản phẩm + Trước khi nói, cần chuẩn bị những gì? văn hóa riêng của vùng, miền nơi em - HS thực hiện nhiệm vụ học tập sống (danh lam thắng cảnh, trang phục - HS trao đổi theo nhóm để trả lời câu hỏi, dân tộc, lễ hội, món ăn truyền thống, ) nắm bắt kiến thức về các bước trình bày hoặc một sản phẩm văn hóa chung của bài nói đất nước (bánh chưng ngày Tết, múa rối - Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận nước, áo dài Việt Nam, phở, ). - GV mời đại diện các nhóm trình bày kết - Để nêu được ý kiến xác đáng, em cần quả thảo luận trước lớp, yêu cầu cả lớp tìm hiểu về nguồn gốc, đặc điểm, giá trị lắng nghe, nhận xét, bổ sung. của sản phẩm văn hóa truyền thống được - Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học lựa chọn trong cuộc sống hiện tại. tập - Em có thể tìm ý cho bài nói bằng cách - GV nhận xét, đánh giá, chốt kiến thức. đặt và trả lời các câu hỏi như: + Em sẽ trình bày ý kiến về phương diện nào của sản phẩm văn hóa truyền thống? + Ý kiến của em là gì? Vì sao em có ý kiến như vậy? THCS Ninh Xá 1 Năm học 2023-2024
2. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu - Sắp xếp các ý thành một dàn ý với các phần Mở đầu, Triển khai, Kết luận. - Lựa chọn một số từ ngữ then chốt phù hợp với vấn đề trình bày. II. Trình bày bài nói HĐ 2: Trình bày bài nói. - HS nói trước lớp + Khi trình bày bài nói, em cần lưu ý những gì? - HS: Nói to, rõ ràng, trình bảy đủ nội dung - GV nhận xét câu trả lời của HS và chốt những lưu ý khi nói nói: + Tự tin và thoải mái. Chú ý chào hỏi khi bắt đầu và cảm ơn khi kết thúc bài nói. + Bám sát mục đích giới thiệu sản phẩm văn hóa truyền thống để thống nhất trong cách dùng từ ngữ xưng hô và tập trung vào giới thiệu các thông tin cơ bản về sản phẩm văn hóa truyền thống. + Điều chỉnh giọng nói, tốc độ nói và sử - Yêu cầu nói: dụng cử chỉ, điệu bộ phù hợp. + Nói đúng mục đích (trình bày ý kiến về một sản phẩm văn hoá truyền thống - GV yêu cầu HS nói theo dàn ý của HĐ trong cuộc sống hiện tại). viết. + Nội dung nói có mở đầu, có kết thúc hợp lí. - HS xem lại dàn ý của HĐ viết + Nói to, rõ ràng, truyền cảm. + Điệu bộ, cử chỉ, nét mặt, ánh mắt - Trình chiếu phiếu đánh giá nói theo các phù hợp. tiêu chí và yêu cầu HS đọc. - Mở đầu: Giới thiệu tên sản phẩm văn hóa truyền thống và nêu khái quát ý kiến của em về sản phẩm văn hóa đó trong cuộc sống hiện tại. - Triển khai: - GV: Gọi một số HS trình bày bài nói + Nêu ngắn gọn một số thông tin cơ bản trước lớp. về sản phẩm văn hóa truyền thống: nơi ra đời của sản phẩm, vị trí của sản phẩm, ý nghĩa của sản phẩm, + Trình bày ý kiến nhận xét, đánh giá về sản phẩm văn hóa truyền thống (của quê - HS khác lắng nghe, quan sát, theo dõi và hương, đất nước). Tùy theo đề tài và điền vào phiếu đánh giá bài nói cho bạn thời gian, có thể chọn trình bày ý kiến về một vài khía cạnh: hiện trạng, giá trị, hướng bảo tồn, phát triển, sản phẩm văn hóa đó trong cuộc sống hiện tại. Chú ý đưa ra các lí lẽ, bằng chứng làm cơ sở cho ý kiến của em. THCS Ninh Xá 2 Năm học 2023-2024
3. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu + Sử dụng ngôn ngữ cơ thể (cử chỉ, điệu bộ, nét mặt, ) và điều chỉnh ngữ điệu nói cho phù hợp. Kết luận: Khẳng định ý nghĩa của sản phẩm văn hóa truyền thống đối với cuộc sống hiện tại. Gv: Tích hợp nội dung bảo tồn di sản III. Trao đổi về bài nói văn hóa của địa phương; - Nhận xét chéo của HS với nhau dựa -Giao nhiệm vụ 1 hoặc 2 em trình bày trên phiếu đánh giá tiêu chí. giới thiệu di sản văn hóa đền Đô - Nhận xét của HS HĐ 3: Trao đổi về bài nói - Trình chiếu phiếu đánh giá HĐ nói theo các tiêu chí. - GV: Hướng dẫn HS nhận xét, đánh giá HĐ nói của bạn theo phiếu tiêu chí. - HS ghi nhận xét, đánh giá HĐ nói của bạn ra giấy. - Yêu cầu HS đánh giá - GV: Gọi một số HS trình bày phần nhận xét đánh giá của mình về bài nói trước lớp của bạn theo phiếu đánh giá các tiêu chí nói. - HS khác lắng nghe, quan sát, theo dõi vào phiếu đánh giá bài nói cho bạn, nhận xét, bổ sung - GV nhận xét HĐ nói của HS, và nhận xét hoạt động trao đổi của học sinh. Gv: Cho hs tham khảo bài giới thiệu di sản văn hóa đền Đô ở phụ lục 1. * Củng cố, hướng dẫn về nhà: * Củng cố: GV nhận xét tiết nói và nghe * Hướng dẫn về nhà: - Bài vừa học: Đọc lại bài viết về trình bày ý kiến về một sản phẩm văn hoá truyền thống trong cuộc sống hiện tại sửa lại cho hoàn chỉnh theo sự góp ý của bạn - Bài tiết sau: Trả bài: Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học PHIẾU ĐÁNH GIÁ CÁC TIÊU CHÍ NÓI Tiêu chí Chưa tốt Tốt Xuất sắc Mở đầu Có lời chào ban đầu và giới thiệu Giới thiệu rõ vấn đề của bài nói Nêu khái quát được nội dung bài nói (bố cục, ý chính) THCS Ninh Xá 3 Năm học 2023-2024
4. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu Nội dung Nêu ngắn gọn một số thông tin cơ bản chính về sản phẩm văn hóa truyền thống: nơi ra đời của sản phẩm, vị trí của sản phẩm, ý nghĩa của sản phẩm Trình bày ý kiến nhận xét, đánh giá về sản phẩm văn hóa truyền thống (của quê hương, đất nước) Đưa ra các lí lẽ, bằng chứng làm cơ sở cho ý kiến của mình Việc sử dụng ngôn ngữ và các phương tiện phi ngôn ngữ, khả năng tương tác với người nghe đạt mức độ nào? Kết thúc Khẳng định được ý nghĩa của sản phẩm văn hóa đối với đời sống hiện tại Rút ra được bài học nhận thức, hành động Kỹ năng Diễn đạt rõ ràng, tự tin, đáp ứng yêu trình bày cầu bài nói Cử chỉ tự nhiên, kết hợp sử dụng các phương tiện phi ngôn ngữ hỗ trợ bài nói Có phản hồi thỏa đáng những câu hỏi, ý kiến của người nghe Phụ lục 1: Đền Đô (hay còn gọi là đền Lý Bát Đế hoặc Cổ Pháp điện) thuộc xóm Thượng, làng (xã) Đình Bảng (nay là phường Đình Bảng), thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Đền nằm cách thủ đô Hà Nội gần 20 km về phía Bắc, thuộc địa phận hương Cổ Pháp, châu Cổ Pháp (làng Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh) là một quần thể kiến trúc tín ngưỡng thờ tám vị vua đầu tiên của nhà Lý. Đền Đô đã được Nhà nước Việt Nam công nhận là di tích lịch sử - văn hóa theo Quyết định số 154 của Bộ Văn hóa-Thông tin cũ, nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ngày 25/01/1991. Nơi đây thờ 8 vị vua nhà Lý đó là: Lý Công Uẩn tức Lý Thái Tổ (1009-1028); Lý Thái Tông (1028-1054); Lý Thánh Tông (1054-1072); Lý Nhân Tông (1072-1128); Lý Thần Tông (1128-1138); Lý Anh Tông (1138-1175); Lý Cao Tông (1175-1210) và Lý Huệ Tông (1210-1224). Đền Đô được khởi công xây dựng từ ngày 3 tháng Ba năm Canh Ngọ 1030 bởi Lý Thái Tông khi vị hoàng đế này về quê làm giỗ cha. Sau này, đền được nhiều lần trung tu và mở rộng. Lần trùng tu lớn nhất là vào năm thứ hai niên hiệu Hoàng Định của vua Lê Kính Tông (tức năm 1620), khắc văn bia ghi lại công đức của các vị vua triều Lý. Từ xa THCS Ninh Xá 4 Năm học 2023-2024
5. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu xưa, đền Đô luôn được các đời vua liên tục tôn tạo, mở rộng. Vào đời vua Lê Kính Tông, năm Giáp Thìn (1605), đền Đô đã được xây dựng lại ngay trên đất cũ và được khắc văn bia ghi lại công đức của các vị vua triều Lý (Ảnh: Phạm Hải). Đền Đô rộng 31.250 m², với trên 20 hạng mục công trình, chia thành 2 khu vực: nội thành và ngoại thành. Tất cả đều được xây dựng công phu, đắp vẽ chạm khắc tinh xảo. Khu vực nội thành có kiến trúc theo kiểu "nội công ngoại quốc"Cổng vào nội thành gọi là Ngũ Long Môn vì hai cánh cổng có trạm khắc hình năm con rồng. Trung tâm của Khu nội thành và cũng là trung tâm đền là chính điện. Chính điện gồm trước tiên là Phương đình (nhà vuông) 8 mái 3 gian rộng đến 70 m². Tiếp đến nhà Tiền tế 7 gian rộng 220 m². Tại đây có điện thờ vua Lý Thái Tổ. Phía bên trái điện thờ có treo tấm bảng ghi lại "Chiếu dời đô" của vua Lý Thái Tổ với đúng 214 chữ, ứng với 214 năm trị vì của 8 đời vua nhà Lý. Phía bên phải có treo tấm bảng ghi bài thơ nổi tiếng "Nam quốc sơn hà Nam đế cư " Sau cùng là Cổ Pháp điện gồm 7 gian rộng 180 m² là nơi đặt ngai thờ, bài vị và tượng của 8 vị vua nhà Lý. Gian giữa là nơi thờ Lý Thái Tổ và Lý Thái Tông; ba gian bên phải lần lượt thờ Lý Thánh Tông, Lý Nhân Tông và Lý Thần Tông; ba gian bên trái lần lượt thờ Lý Anh Tông, Lý Huệ Tông và Lý Cao Tông. Khu ngoại thành đền Đô gồm Thủy đình, Phương đình (nhà vuông), nhà chủ tế, nhà kho, nhà khách và đền vua Bà (thờ Lý Chiêu Hoàng, còn gọi là đền Rồng ).Thủy đình dựng trên hồ bán nguyệt, rộng 5 gian, có kiến trúc chồng diêm 8 mái, 8 đao cong. Đây là nơi để các chức sắc ngày trước ngồi xem biểu diễn rối nước. Thủy đình đền Đô xưa đã được Ngân hàng Đông Dương thời Pháp thuộc chọn làm hình ảnh tiêu biểu in trên tờ giấy bạc 5 đồng. Hai bên tả hữu đền Đô là nhà văn chỉ (thờ các quan văn) và võ chỉ (thờ quan võ) tiêu biểu nhất trong suốt 216 năm của vương triều nhà Lý. Nhà văn chỉ ba gian chồng diêm rộng 100 m² nằm bên trái khu nội thành thờ Tô Hiến Thành và Lý Đạo Thành, những quan văn đã có công lớn giúp nhà Lý . Nhà võ chỉ có kiến trúc tương tự nhà văn chỉ, ở bên phải khu nội thành thờ Lê Phụng Hiểu, Lý Thường Kiệt, Đào Cam Mộc, những quan võ đã có công lớn giúp nhà Lý Lễ hội đền Đô được tổ chức vào các ngày 14, 15, 16 tháng 3 âm lịch nhằm kỷ niệm ngày Lý Công Uẩn đăng quang (ngày 15/3 năm Canh Tuất 1009), ban "Chiếu dời đô". Đây là ngày hội lớn thu hút nhiều khách hành hương thể hiện lòng thành kính và nhớ ơn của người dân Việt đối với các vua Lý. Đây cũng là lễ hội truyền thống có từ lâu đời và trở thành phong tục được nhân dân xã Đình Bảng tự nguyện lưu giữ, trở thành nhu cầu không thể thiếu trong đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân. Du khách về dự hội vừa dâng hương tưởng niệm 8 vị vua nhà Lý, vừa vãn cảnh vùng đất Kinh Bắc tươi đẹp. THCS Ninh Xá 5 Năm học 2023-2024
6. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu THCS Ninh Xá 6 Năm học 2023-2024
7. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu THCS Ninh Xá 7 Năm học 2023-2024
8. KHBD Ngữ văn 8 Vũ Thị Chìu THCS Ninh Xá 8 Năm học 2023-2024