Giáo án Toán 8 (Kết nối tri thức) - Tiết 10, Bài 15: Hình chữ nhật - Năm học 2023-2024

Nội dung tài liệu: Giáo án Toán 8 (Kết nối tri thức) - Tiết 10, Bài 15: Hình chữ nhật - Năm học 2023-2024

1. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên Ngày dạy:6/10/2023 TIẾT 10 - BÀI 15: HÌNH CHỮNHẬT I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: - Mô tả được khái niệm hình chữ nhật. - Giải thích được tính chất hai đường chéo của hình chữ nhật. - Nhận biếtdấu hiệu đểmột hình bình hành là hình chữ nhật. 2. Vềnăng lực: *Năng lực chung: -Năng lựctựhọc: HS tự hoàn thành được các nhiệmvụhọc tập chuẩnbị ở nhà và tại lớp. -Năng lực giao tiếp và hợp tác: HS được phân công nhiệm vụ trong nhóm, biếthỗ trợ nhau, trao đổi, thảo luận, thống nhất được ý kiến trong nhóm để hoàn thành nhiệm vụ. *Năng lực đặc thù: -Năng lực giao tiếp toán học: HS phát biểu được khái niệm về hình chữ nhật, nhận biết được hình chữ nhật. -Năng lựctư duy và lập luận toán học, năng lực giải quyết vấn đề toán học, năng lực mô hình hóa toán học: thực hiện được các thao tác tư duy so sánh, phân tích, tổng hợp, khái quát hóa các kiến thức được học về hình chữ nhật để giải toán. 3. Về phẩm chất: -Bồi dưỡng ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo cho HS - Chăm chỉ: thực hiện đầy đủ các hoạt động học tập một cách tự giác, tích cực. - Trung thực: thật thà, thẳng thắn trong báo cáo kết quả hoạt động cá nhân và theo nhóm, trongđánh giá và tự đánh giá. - Trách nhiệm: hoàn thành đầy đủ, có chất lượng các nhiệmvụhọctập. II. THIẾTBỊDẠYHỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Giáo viên: SGK, kế hoạch bài dạy, thước thẳng, bảng phụ hoặc máy chiếu. 2. Học sinh: SGK, thước thẳng, bảng nhóm. III. TIẾN TRÌNH DẠYHỌC 1. Hoạtđộng 1: MỞ ĐẦU/ KHỞIĐỘNG (5 phút) a) Mục tiêu: Ôn tậplại kiến thứcvề tính chất của hình bình hành và hình thang cân b) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung * Giao nhiệmvụ - GV cho HS hoạt động nhóm HS hoạt động nhóm làm bài theo bàn để hoàn thiện bảng sau. tập trên Điền vào chỗ chấm hoàn thiệnbảng tính chấtcủa hình bình hành và hình thang cân THCS Ninh Xá 1 Năm học 2023-2024
2. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên Hình Hình bình hành Hình thang cân Các yếu tố Cạnh Các cạnh đối . Hai cạnh bên . Góc Các góc đối . . bằng nhau Đường chéo Hai đường chéo Hai đường chéo *Thực hiện nhiệmvụ - Yêu cầu đại diện các nhóm - Đại diện các nhóm trảlời điến vào chỗ trống -Gọi đại diện các nhóm khác - HS nhận xét nhận xét *Kết luận, nhận định: GV nhận xét và chốt lại kiến thức. GV đặtvấn đề vào bài mới 2. Hoạtđộng 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI (25 phút) a) Mục tiêu: Học sinh thực hiện các nhiệm vụhọc tập để chiếmlĩnh kiến thứcvề khái niệm và tính chất của hình chữ nhật. b) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung *Giao nhiệmvụ1 1. Hình chữ nhật GV tổ chức cho HS thảo luận HS: thảo luậncặpđôi tìm a) Khái niệm hình chữ nhật nhóm cặpđôi tìm hiểuHĐ1 hiểuHĐ1 *Thực hiện nhiệmvụ HĐ1 Hình b là hình chữ nhật vì HĐ1 Trong các hình dướiđây hình b có bốn góc vuông hình nào là hình chữ nhật? Tại sao? D C A B A B D C THCS Ninh Xá 2 Năm học 2023-2024
3. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên A B A B D C *Báo cáo kết quả - GV gọiđại diện HS trảlời D C - GV gọi HS nhận xét - Hình b là hình chữnhật *Đánh giá kết quả vì có bốn góc vuông - GV nhận xét và chốt lại kiến * Khái niệm: thức. - HS nhận xét,đánh giá Hình chữ nhật là tứ giác có bốn bài làm của bạn góc vuông ?Vậy tứ giác như nào là hình chữ -Tứ giác có bốn góc nhật? vuông là hình chữ nhật. - GV nêuđịnh nghĩa - Yêu cầu HS đọc lạiđịnh nghĩa - HS đọcđịnh nghĩa Tứ giác ABCD là hình chữ nhật - GV nhấnmạnh: Chú ý lắng nghe  A  B  C  D  90  -Tứ giác ABCD là hình chữ nhật * Chú ý: A  B  C  D  90  suy ra được gì? Tứ giác có ba góc vuông là hình - Ngược lại tứ giác ABCD có chữ nhật Tứ giác ABCD là hình     A  B C  D  90  thì tứ giác chữ nhật ABCD là hình gì? GV chốt lạinội dung của định -Nếutứ giác có ba góc nghĩa vuông thì góc còn lại ?Nếu tứ giác có ba góc vuông thì cũng là góc vuông nên tứ tứ giácđó có là hình chữ nhật giácđó có là hình chữ không? Tại sao? nhật - GV nêu chú ý /64 SGK. *Giao nhiệmvụ2 b) Tính chất GV tổ chức cho HS thảo luận HS: Hoạt động nhóm tìm nhóm theo bàn tìm hiểu phần HĐ2 hiểuHĐ2 trong 3 phút *Thực hiện nhiệmvụ2 -Gọi đại diệntừng nhóm trảlời - HS thực hiện nhiệm vụ - Hình chữ nhật có là hình THCS Ninh Xá 3 Năm học 2023-2024
4. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên ? Hình chữ nhật có là hình bình bình hành vì có các góc hành không? Tại sao? đối bằng nhau - Hình chữ nhật có là hình thang cân vì có : ? Hình chữ nhật có là hình thang cân không? Tại sao + AB // CB (cïng AD) + C D 90  *Báo cáo kết quả HS nhận xét,đánh giá bài - GV cho HS nhận xét bài làm của bạn *Đánh giá kết quả GV nhận xét,đánh giá câu trảlời của các nhóm và chốt lại kiến thức Vậy: Hình chữ nhậtcũng là một hình bình hành, cũng là một hình thang cân nên hình chữ nhật có tấtcả các tính chất của hình bình hành và hình thang cânđó là tính HSđiền thông tin vào chất nào. bảng bên cột hình chữ GV đưa bảng bổ sung thêm cột nhật để rút ra tính chất hình chữ nhậtvà yêu cầu HSđiền của hình chữnhật nhật thông tin vào bảng bên cột hình chữ nhật để rút ra tính chất của hình chữ nhật Các Hình bình hành Hình thang cân Hình chữ nhật yếutố Cạnh Các cạnh đối song Hai cạnh bên bằng nhau Các cạnh đối song song và bằng song và bằng nhau nhau Hai góc kềmộtđáy bằng Góc Các góc đối bằng nhau Bốn góc bằng nhau và bằng 90 nhau. Đường Hai đường chéo Hai đường chéo bằng nhau Hai đường chéo bằng nhau và cắt chéo nhau tại trungđiểm của mỗi cắt nhau tại trung đường điểmcủa mỗi đường THCS Ninh Xá 4 Năm học 2023-2024
5. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên ? Hình chữ nhật có tính chất gì -Cạnh: Hình chữ nhật có * Tính chất: vềcạnh và góc? các cạnhđối song song và -Cạnh: Hình chữ nhật có các cạnh bằng nhau đối song song và bằng nhau - Góc: Bốn góc bằng nhau - Góc:Bốn góc bằng nhau và bằng và bằng 90 90 ? Ngoài tính chất vềcạnh và - Đường chéo: Hai đường - Đường chéo: Hai đường chéo góc thì hình chữnhật còn tính chéo bằng nhau và cắt bằng nhau và cắt nhau tại trungđiểm chất gì về đường chéo? nhau tại trungđiểm của của mỗi đường mỗi đường. GV giới thiệu: Tính chất về đường chéo của hình chữ nhật - HS chú ý nghe giảng chính là nội dung của định lí * Định lí 1: SGK 1(SGK/64) Yêu cầu HSđọcnội dungđịnh lí 1 - HS đọc bài A B A B O O D C D C - OA OB OC - Quan sát hình 3.42 trong Vì AC và BD là hai SGK và xét tam giác ABC đường chéo của hình chữ vuông tại B, với đường trung nhật ABCD cắt nhau tại tuyến OB . So sánh độ dài các O nên theođ ịnh lí 1 ta có: đoạn thẳng OA, OB, OC? OA OB OC  OD Giải thích? Ta có: * Nhận xét: ?Từ đó có nhận xét gì về độ OA OB OC mà Trong tam giác vuông đường trung dàiđoạn thẳng OA so với 1 tuyếnứng vớicạnh huyềnbằng nửa OA OC  AC nên đoạn thẳng AC ? Giải thích? 2 cạnh huyền. 1 OB AC ? Quađó có nhận xét gì về độ 2 * Ví dụ1 dài của đường trung tuyếnứng - HS trảlời với cạnh huyền trong tam giác vuông? GV nhận xét và chốt lại nội dung của nhận xét. THCS Ninh Xá 5 Năm học 2023-2024
6. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên Yêu cầu HS nghiên cứu nội - HS nghiên cứu nội dung dung VD1 Ví dụ1 GV cho HS hoạt động cá nhân làm luyện tập1 * Luyện tập 1 A B A B O O D C D C H H - Yêu cầu HS đọcđề bài - ABCD là hình chữ nhật nên ? Bài toán cho biết gì? Yêu cầu - HS đọcđề bài 1 1 OA OC  AC  BD  OB  OD gì? - HS trảlời 2 2 - GV hướng dẫn HS chứng - OH DC t¹i H nên minh OHD OHC  90  ? Để chứng minh H là trungđi ểm Xét OHD và OHC có: của DC cần chứng minh gì? - DH CH ? Chứng minh DH CH ta OC OD     đưavề chứng minh gì? OHD OHC 90  ? OHD và OHC có những - Chứng minh:  OH la øcaïnh ch u ng yếu tố nào bằng nhau? OHD  OHC  GV hướng dẫn HS dưới dạng - OH DC nên Suy ra: sơ đồ đi lên OHD OHC  90  OHD  OHC (ch-cgv) DH CH Vì ABCD là hình chữ  HD HC (2 cạnh tươngứng)  H là trungđiểmcủađoạn thẳng  nhật nên OC OD DC OHD  OHC Cạnh OH là cạnh chung  OHD OHC  90 ;OC OD; OHchg   OH DC ABCD là HCN GV gọi HS lên bảng trình bày GV gọi HS nhận xét và chốt lại - HS lên bảng trình bày kiến thức trong bài - HS nhận xét 3. Hoạtđộng 3: VẬNDỤNG THIẾT KẾLỒNGĐÈN THCS Ninh Xá 6 Năm học 2023-2024
7. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên a) Mục tiêu: Vậndụng tính chất của hình chữ nhật và các yếutố liên quan đểxâydựng thiết kế đèn lồng. Mô tả chủ đề: Xã hội phát triển, những chiếclồngđèn cũng thay đổiđể theo kịp thời đại. Chúng ta có thể thấy chiếclồngđèn tròn nhiều màu sắc, chiếclồngđèn giấy nhiều dáng khác nhau, lồng đèn hoa đăng, hiệnđại hơn là những sản phẩm có tiếng nhạc, thắp ánh sáng rực rỡ. Tuy vậy, chiếcđènđơn sơmộcmạc, vật liệulàcọng tre nứa, giấyxếp đủ màu bao bọc bên ngoài, làm nên chiếcđèn ông sao,đèn kéo quân thắp sáng bằng nếnở giữa đểlại nhiềukỷ niệm với học sinh chúng ta. Trong chủ đề này, HS sẽ thực hiện dự án thiết kế và chếtạo đượcLồngđèn từ những vật liệusẵn có. Theođó, HS phải nghiên cứu và vận dụng các kiến thức liên quan như: - Tính chất của hình chữnhật,đặc biệt tính đối xứng. - Kiến thức liên môn bên vật lí, bên mỹ thuật, công nghệ -Bản thiết kế và bảnvẽ mô phỏng lồngđèn. - Dùng kiến thức toán học tổng quan để tính toán ,đođạc b) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung * GV tổ chức cho HS cả - lớp quan sát video, hình Bản vẽsơ đồ nguyên lí hoạt động ảnh về ngày tết thiếu nhi Các nhóm HS thảo luận của lồngđèn; trung thu có chứa hìnhảnh tìm phương án chếtạo ra lồngđèn các loại. Làm thể các lồngđènđó? 6 mặt là các hình chữnhật bằng nhau nào có thểtựlàmlồngđèn hay không? HS thảo luận theo nhóm để tìm cách chế -GV giới thiệu 1 số tạolồngđèn khám phá nguyên vật liệu nhưống kiến thức. hút, bìa cứng, giấy màu, giấy kiếng keo dính,đèn cầy Học sinh tựhọc và làm GV giao nhiệm vụ cho việc nhóm thảo luận HS thực hiện dự án Thiết thống nhất các kiến thức kếlồngđèn. liên quan. THCS Ninh Xá 7 Năm học 2023-2024
8. KHBD Hình học8 Phạm Tiến Tuyên -GV thống nhất với HSvề kế hoạch triển khai dự án Bản thiết kế kiểu dáng của lồngđèn và tiêu chíđánh giá sản đượcvẽ rõ ràng,đẹp, sáng tạo, khả phẩmcủa dự án. thi; Ghép 6 mặt hình chữ nhật bằng nhau tạo thành hình lăng trụ đứngđáy là 2 lục giác đều  Hướng dẫn tựhọcở nhà (2 phút) -Về nhà đọclại lí thuyết, các bài tậpđã chữa -Học thuộc các tính chất, các định lí - Làm bài tập: 3.25; 3.26; 3.27; 3.28 SGK/66 -Về nhà đọc trước bài hình chữ nhật với các dấu hiệu nhận biết THCS Ninh Xá 8 Năm học 2023-2024